De grote Noord-Amerikaanse staat Usa, ook wel (onjuist) bekend als “Amerika” of Verenigde Staten, is het machtigste democratische land en volgens de meeste waarnemers nog steeds het machtigste land ter wereld. De reden dat de kleine, welvarende landen in het uiterste westen van Eurazië, zoals Nederland en België, een relatief onderontwikkeld leger hebben is omdat ze veilig kunnen schuilen onder de machtige Usaanse conventionele en nucleaire paraplu, voor het grootste deel bekostigd uit de staatsbegroting van Usa. Deze paraplu lijkt zo veilig niet meer. Het conflict tussen links en rechts in Usa loopt steeds verder uit de hand. Voor het eerst in meer dan honderdvijftig jaar lijkt het ondenkbare, denkbaar. Kan er in Usa een burgeroorlog uitbreken?
Hoe waarschijnlijk is een burgeroorlog in Usa?
Zoals al eerder beschreven in een Visionair artikel, worden burgeroorlogen voorafgegaan door overproductie van de elite. In elke maatschappij wordt er door arbeiders meer waarde geproduceerd dan zij consumeren. Er is altijd een relatief kleine, bevoorrechte groep, nu bekend als “de elite” of “de 1%” die zich het surplus toeëigent, m.a.w. over zeer hoge effectieve inkomens beschikt (voorzitter van het Sovjet-politbureau Gorbatsjov, bijvoorbeeld, verdiende op papier slechts 18.000 roebel per jaar, zeven maal het gemiddelde Sovjetsalaris in die tijd en een tiende van de toenmalige Usaanse presidenten, maar had toegang tot exclusieve luxegoederen en appartementen). Opmerkelijk genoeg is niet zozeer de Verelendung van de gewone man en vrouw de oorzaak van de destabilisatie. Immers, deze “deplorables” zijn laagopgeleid, nauwelijks georganiseerd en kunnen doorgaans via de bekende verdeel- en heerstechnieken, het aanpraten van een inferioriteitscomplex en desnoods met bruut geweld in bedwang worden gehouden. Die gevaarlijkste binnenlandse bedreiging voor de elite is een intra-elite conflict om de verdeling van het surplus. Wat dat betreft staan alle seinen in Usa op rood. Want de elite in Usa lijdt aan ernstige overproductie van kandidaat-elitairen. Kandidaat-elitairen, vaak diep in de studieschulden, waarvoor er steeds minder elitebaantjes komen. Geen wonder, dat de spanningen in het land steeds hoger oplopen.
Consumentgerichte en grondstofgerichte subgroepen binnen de Usaanse elite
Usa is in feite een electieve oligarchie, waarin verschillende machtige groepen ondernemers het door het omkopen van senatoren voor het zeggen hebben en onderling conflicten uitvechten. Dat zijn de financiële ondernemers van Wall Street, het leger met de omvangrijke defensieindustrie rond het Pentagon, de olie-industrie, de agro-lobby en de westkust, met de creatieve industrie en Silicon Valley. Een gedeeld belang van al deze groepen is voorkomen dat er in Eurazië een machtig blok ontstaat. Dit verklaart de grote miltaire steun aan het Europese schiereiland. Deze steun voorkomt, dat Duitsland en de Russische Federatie samen gaan werken. Een verenigd Eurazië zou met zijn enorme mensenmassa en hoeveelheden grondstoffen Usa verpletteren.
Wall Street, de filmindustrie en Silicon Valley hebben belang bij een stabiele multiraciale Pax Americana, waarbij zij de wereld cultureel gezien in een kloon van progressief, urbaan Usa veranderen en de markt voor hun consumentenproducten maximaliseren. Dit geldt ook voor de grote mediabedrijven. Geen wonder dat tot op zekere hoogte Wall Street, en zeker de overige van deze groepen doorgaans de Democratische partij steunen. De olie- en mijnbouwindustrie wil een exclusieve positie voor Amerikaanse bedrijven in (doorgaans instabiele) grondstofrijke landen. De Usaanse interventies in het Midden Oosten (de War on Terror) waren hiermee erg populair onder deze bedrijfstakken (en vanzelfsprekend bij de enorme defensie-industrie).
Deze groepen houden de onderklasse in het gareel door de mythe van de “American Dream”. Iedere Usaan, zo gaat het verhaal, kan het maken door hard en slim te werken. Wie arm blijft, heeft dat aan zichzelf te wijten. Hij is een minderwaardig mens, die de verkeerde keuzes heeft gemaakt. In Democratische ogen gaat het hier om de “racistische deplorables”, die de backbone van de Usaanse landbouw, industrie en logistiek vormen. In Republikeinse ogen gaat het om de (doorgaans eveneens hard werkende) “welfare queens” in getto’s en illegale immigranten, die de meest onaangename baantjes voor hun rekening nemen.
Waarom ontploft nu de Usaanse elite?
De vier jaren presidentschap van de reality TV-host en onroerend goedondernemer Donald Trump waren voor de meeste belangengroepen een absolute nachtmerrie. Bij de defensieindustrie was de man impopulair omdat hij een einde maakte aan kostbare oorlogen. Door de staatshoofden van de staatjes aan de Euraziatische westkust keer op keer te schofferen en vrede te stichten in het Midden Oosten, bijvoorbeeld door de briljante architect achter het Iraanse buitenlandbeleid Soleimani te laten doden en de niet voor rede vatbare Palestijnen totaal te vernederen, verpestte hij de markt voor Usaans legermaterieel. De olie-industrie zag ook met lede ogen aan hoe de Russen en andere mogendheden de plaats innamen van de Usanen in het Midden Oosten. Met zijn financiële sancties in plaats van oorlogen dwong hij staten als Iran, China en Rusland, maar ook landen van de Europese Unie, om een eigen banktransfersysteem te ontwikkelen als alternatief voor de door Usa beheerste SWIFT. In de rest van de wereld, van India tot Ierland, is nu duidelijk hoe onaangenaam ver de financiële macht van Usa reikt. Door de banden met China door te knippen verpestte hij het verdienmodel van de merkbedrijven, die goedkoop laten produceren in China en hun producten tegen woekerwinsten verkopen in de rest van de wereld. “America First” legt de werkelijke, enorme macht van bedrijven als Google, Facebook en Twitter bloot. Deze bedrijven presenteren zich graag als internationale bedrijven met een humanitaire missie, maar zijn in de eerste twee gevallen, in feite in nauwe samenwerking met de Usaanse geheime diensten CIA en NSA opgezet. Plotseling bleek de verbanning van Google en Facebook in Rusland en China een stuk logischer.
Trump als katalysator
Door het beleid van Trump komen er veel nieuwe banen bij in sectoren waar veel Republikeinen werken, zoals productie, transport, landbouw en mijnbouw. Er verdwijnen banen in marketing, communicatie en onderwijs, waar veel Democraten werken. En op Wall Street, want de isolationalistische politiek die Trump in gang heeft gezet betekent dat het financiële verkeer zich steeds meer verplaatst naar centra als Londen en Dubai. Trump prikte de financiële luchtballon lek en zette de geldpers aan om de eerste klap op te vangen. Trump brak de ijzeren consensus in de main stream media. Er zijn nu niet één, maar twee waarheden. Trump heeft in vier jaar -ten goede en ten kwade- meer in gang gezet dan zijn voorgangers in de dertig jaar presidentschap voor hem. Trump speelt in feite de rol die Gorbatsjov speelde in de ontmanteling van de Sovjet-Unie.
Burgeroorlog?
De Democraten hebben de fout gemaakt om zowel de traditionele Republikeinen als de Trump-aanhangers op één hoop te gooien als “witte racisten”. Politie en leger zijn uitgeroepen tot de vijand. Hiermee hebben ze veel sympathie verspeeld onder deze groepen. Hier komt bij dat er nu een constitutionele crisis dreigt te ontstaan, nu de zittende president Trump weigert zijn nederlaag toe te geven. Trump heeft in een veelbetekende zet de minister van Defensie, de traditionele Republikein Esper, vervangen door een hardliner, Christopher Miller, die bereid is om indien nodig het leger in te zetten. Republikeinen stappen nu massaal over van door Democraten beheerste social media zoals Twitter naar meer conservatieve of libertarische alternatieven zoals Parler en Gab. Als grote groepen politiemensen en militairen gaan vrezen voor zuiveringen, en deze angst is niet ongegrond, gezien de agressieve campagnes van Democratische activisten tegen politie en leger, en de reële dreiging dat er door Democratische activisten een bijltjesdag-light wordt georganiseerd tegen Trump-aanhangers, ontstaat een kruitvat: twee grote groepen, die uit zelfbehoud elk een andere president steunen. Een klassiek intra-elite conflict dus: een verbitterd conflict ook, omdat de toekomstige carrière van veel leden van de elite op het spel staat. De situatie is uiterst explosief. Veel hangt af van het beleid van de groep rond de Democratische presidentskandidaat Biden. Kiest deze voor de harde confrontatie, dan is een burgeroorlog zeker mogelijk.
Het bericht Wat als er in Usa een nieuwe burgeroorlog uitbreekt? verscheen eerst op Visionair.