Een combinatie van zwalkend leiderschap en verregaande samenwerking tussen Amerikaanse vijanden, verzwakt de Amerikaanse positie met de dag. Het ziet er naar uit dat de droom van de neocons om de eenentwintigste eeuw een “American Century” te maken, een vroege dood zal sterven. In het tweede artikel van deze serie, technologie en productie.
China wordt technisch zelfvoorzienend
De tijd dat westerse fabrieken letterlijk werden overgekopieerd door de Chinezen is nu definitief voorbij. China produceert nu meer patenten dan de VS, EU, Japan en Zuid-Korea samen. Ook wat betreft het aantal afgestudeerde ingenieurs is het beeld erg duidelijk. Per jaar studeren er in China 4,7 miljoen exacte wetenschappers en ingenieurs af. Dat is tien keer zoveel als in de Verenigde Staten en meer dan in de rest van de wereld bij elkaar. Kortom: in bijna alle opzichten is de industriële slag al gewonnen door China. Ook de laatste kritische sectoren zullen nu door China worden gedupliceerd, zodat Xi’s doel van technologische onafhankelijkheid wordt bereikt. China kan dan zonder enige technische import functioneren, wat een einde zal maken aan de effectiviteit van de geliefde Amerikaanse tactiek van economische sancties. Is China eenmaal volledig technisch zelfvoorzienend, dan wordt het economisch onaantrekkelijk om elders dan in China high tech te produceren.
De dreiging van deïndustrialisatie
Fabrieken zijn niet de stoffige, vervuilende en stinkende objecten waar ze voor worden aangezien door financiële goochelaars en andere netto parasiterende beroepsgroepen. Fabrieken vormen een hotspot van innovatie. Product engineers in fabrieken zijn voortdurend bezig om nieuwe productieprocessen te bedenken en bestaande te verbeteren. Als een fabriek sterft, sleept deze het gehele ecosysteem mee, tenzij er op tijd nieuwe groeiers gaan opstaan.
Netwerkeffecten
Dit ligt onder meer aan netwerkeffecten. Een fabriek staat niet op zichzelf maar maakt deel uit van een uitgebreid netwerk van toeleveranciers, afnemers en onderhoudsbedrijven. En niet te vergeten: ervaren vakmensen. Zo zitten er veel producenten van auto-onderdelen rond Nedcar en de fabrieken van Duitse auto’s. Dat maakt het gemakkelijk om een nieuwe autofabriek in het Ruhrgebied te openen, maar erg lastig om auto’s in bijvoorbeeld Ierland, waar geen auto’s meer worden gemaakt, en nu alleen nog wat gepensioneerde autobouwers te vinden zijn, te bouwen.
Schaaleffecten
Ook ligt het aan schaaleffecten. Voor zeer specialistische producten is het vaak niet lucratief om meer dan één fabrikant op de kleine markt te zijn. Zo is er maar één fabrikant van de peperdure chip-etsmachines, het Nederlandse bedrijf ASML. Een concurrent zal vele jaren nodig hebben om het ASML-niveau te bereiken. Jaren waarin de concurrent met verlies draait. Echter: een concurrent kan dit verwezenlijken met staatssteun. Staan eenmaal alle toonaangevende bedrijven in China, dan zullen netwerkeffecten en schaaleffecten China op dat punt vrijwel onverslaanbaar maken.
Militair overwicht verdwijnt
Binnen de kern van de Euraziatische landmassa delen Rusland en China de facto al de lakens uit. Als uitgesproken zeemacht hebben de Amerikanen niet de hulpbronnen om hun macht ver van de kust te projecteren. En er komt meer slecht nieuws voor de Amerikanen aan. Het opbouwen van een geavanceerde marine vereist weliswaar een opbouwfase van tientallen jaren, maar China heeft hier een effectieve counterstrategie voor: hypersonische raketten, die zo snel bewegen dat de gevreesde Amerikaanse vliegdekschepen vanaf 2020 als eenden uit de Chinese Zee geschoten kunnen worden. Zeker als deze geladen worden met tactische kernwapens, die het dikke pantser van de vliegdekschepen kunnen verdampen.
Russische luchtdoelraketten, zoals de S400 en spoedig de S500 zijn zeer precies en hebben een bereik tot vierhonderd.kilometer. Volgens waarnemers is de aanwezigheid van S400 batterijen de voornaamste reden waarom de Amerikanen geen luchtaanval met jachtbommenwerpers op Syrië hebben uitgevoerd, maar in plaats hiervan Tomahawk kruisraketten hebben ingezet. In defensiekringen heeft de S400 een mythische status gekregen en verschillende landen, zoals India, Qatar en Iran, hebben de raketten in bestelling. Of de S400 deze reputatie waar kan maken is de vraag, maar dat de Amerikanen de confrontatie niet aandurven, spreekt boekdelen.
Pas echt vervelend voor de VS is de plaatsing van raketinstallaties op Cuba. Zo ongeveer alle Amerikaanse scheepvaart verloopt via de Mississippi en de Golf van Mexico. Deze scheepvaartroutes liggen binnen bereik van een eventuele vijandelijke basis op Cuba. In Bajacal, iets ten zuiden van Havana, is een geavanceerd spionagestation gebouwd. Het is onbekend welke mogendheid achter de bouw van deze peperdure, state of the art radarinstallatie zit, die duidelijk het budget van het armlastige communistische eiland ver te boven gaat. Amerikaanse inlichtingendiensten vermoeden dat China er achter zit, iets wat door de Chinezen fel wordt ontkend. Zouden op het eiland Chinese hypersonische raketten of S400 raketinstallaties worden geïnstalleerd, dan zou dit de Golf van Mexico voor de Amerikanen effectief op slot zetten.
Militair gezien ziet de situatie er somberder uit,vooral hier op de westkust van het Europese Schiereiland. Dit door de steeds intensievere samenwerking van Rusland en China. Meer hierover in het volgende artikel in deze reeks.
Het bericht Perfecte storm(2): het naderende Chinese technische overwicht verscheen eerst op Visionair.